ทุกเช้า คนนับล้านตื่นเช้ามาจิบกาแฟ ฟังเพลงโปรดอย่างสบายใจ และเป็นไปได้อย่างยิ่งว่าเพลงที่ฟังอยู่นั้นจะมาจากบริการสตรีมมิ่ง แพลตฟอร์มสตรีมมิ่งที่กำลังเฟื่องฟูได้เปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคเพลงของผู้คนอย่างมีนัยยะสำคัญ จากงานวิจัยของดีลอยต์เรื่องชีวิตดิจิทัลซึ่งกำลังเติบโตในเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รายงานว่า การฟังเพลงผ่านสตรีมมิ่งคือหนึ่งในสามความบันเทิงทางดิจิทัลอันดับต้นที่นิยมในหมู่คนหนุ่มสาว เนื่องจากจำนวนผู้ที่หันมาใช้ไลฟ์สไตล์ดิจิทัลในเอเชียแปซิฟิกกำลังเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ประมาณการว่าตลาดสตรีมมิ่งดนตรีในภูมิภาคนี้จะเติบโตกว่า 13 ล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2570
การฟังเพลงผ่านระบบสตรีมมิ่งกำลังเติบโตอย่างแข็งแกร่งและต่อเนื่องนี้ ได้เปิดโอกาสให้อุตสาหกรรมดนตรีมีโอกาสทำรายได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วยในระยะยาว อย่างไรก็ตามสิ่งที่ตามมากับความเติบโตดังกล่าว จึงเป็นที่สนใจของกลุ่มมิจฉาชีพที่พุ่งเป้าและต้องการจะขโมยรายได้อันชอบธรรมจากศิลปินและนักดนตรี แน่นอนว่าอุตสาหกรรมสตรีมมิ่งดนตรีเองก็กำลังลงมือลงแรงต่อสู้เพื่อจะเอาชนะกลุ่มมิจฉาชีพที่นิยมการฉ้อโกงด้วยบอทผ่านการสตรีมโหลและการฟังลวงเป็นเครื่องมือหลัก
เศรษฐกิจของสตรีมมิ่ง
ก่อนอื่นขอทำความเข้าใจวิธีการรูปแบบของเศรษฐกิจสตรีมมิ่ง เกิดขึ้นจากผู้สมัครใช้งานเริ่มจ่ายค่าสมาชิกรายเดือน จำนวนเงินสะสมจะไปรวมอยู่ที่กองกลาง แพลตฟอร์มสตรีมมิ่งจะรับส่วนแบ่งจากกองกลาง เป็นสัดส่วนเปอร์เซ็นต์ตามที่ตกลง อย่างไรก็ตามรายได้ส่วนใหญ่มักจะตกอยู่กับค่ายเพลง ตัวแทนจำหน่าย ผู้ผลิต และสมาคมผู้สะสมเพลง พวกสุดท้ายในรายการนี้คือนักดนตรี จะได้รับรายได้ตามที่ระบุไว้ในสัญญาว่าจ้าง
แผ่นดิสค์เกาะมหาสมบัติ
จากเส้นทางการเงินดังกล่าว จะมีสองส่วนหลักที่พวกฉ้อโกงใช้บอทเพื่อเปลี่ยยถ่ายรายได้จากครีเอทีฟมาเข้ากระเป๋าพวกมันเอง ได้แก่ อย่างแรกคือการเล่นเพลงหรือแทร็ค “ลวง” วนในลูป ซึ่งเจ้าของเพลงไม่ใช่ศิลปินในแพลตฟอร์ม ทำให้ศิลปินรายนั้นได้ “มีผู้ฟัง” เพิ่มขึ้นและดูเหมือนจะได้รับความนิยมเพราะได้อันดับและเรตติ้งสูงขึ้นในบนแพลตฟอร์มสตรีมมิ่ง บอทสามารถช่วยให้ผู้ที่ไม่ใช่ศิลปินบนแพลตฟอร์มดูดรายได้เป็นล้านๆเหรียญไปจากศิลปินที่มีความชอบธรรมตามกฎหมายได้ด้วยการสร้างบัญชีปลอมเป็นพันๆหมื่นๆบัญชีและเล่นเพลงซึ่งพวกมิจฉาชีพมาขึ้นทะเบียนไว้
ในบริการสตรีมมิ่งหลายราย เพลงนั้นต้องยาวกว่า 30 วินาทีจึงจะสามารถสร้างรายได้ได้ วันหนึ่งมี 86,400 วินาที พวกบอทจึงสามารถเล่นเพลงได้ถึง 2,880 เพลงต่ออุปกรณ์หนึ่งเครื่อง บอท 1,000 ตัวก็เล่นได้ 2.9 ล้านแทร็ก ประมาณว่าในหนึ่งเดือน มีการเล่นเพลงไม่ถูกกฎหมาย 86.4 ล้านครั้ง คิดเป็นเงินหนึ่งในสี่ล้านดอลลาร์ นั่นคือรายได้ที่หายไป
เครื่องมือที่ได้รับความนิยม
จากงานวิจัยของ Counterpoint รายได้และการสมัครแบบจ่ายเงินของ Spotify เติบโตขึ้นในช่วงไตรมาศที่ 1 ของปี 2562 ส่วนหนึ่งมาจากความนิยมใช้งานอย่างมากในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และเนื่องด้วยแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งอย่าง Spotify, Amazon และ Apple Music ได้ให้บริการในภูมิภาคนี้ ผู้ใช้ที่สนใจจะลองฟังเพลงผ่านสตรีมมิ่งมีจำนวนมากขึ้น จากทั้งข้อเสนอพิเศษช่วงโปรโมชั่น การให้ทดลองใช้ฟรี อีกทั้งเพลย์ลิสต์ที่สามารถปรับแต่งได้ตามใจชอบและบราวเซอร์ซึ่งเข้าถึงได้ง่าย ล้วนแต่ดึงดูดผู้ใช้หน้าใหม่ๆ ให้มาใช้เแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งเหล่านี้
ผู้ใช้ซึ่งมีเวลาน้อยหรือรู้จักเลือก มักจะหันไปติดตามลิสต์เพลงฮิต หรือฟังดนตรีที่กำลังกำลังอยู่ในเทรนด์ แทนที่จะสร้างเพลย์ลิสต์ของตัวเอง ผู้ให้บริการบอทไร้ยางอายจะใช้ลูกเล่นต่างๆ ของบอทพลิกแพลงขั้นตอนตามปกติของการทำงานในแพลตฟอร์ม โดยใช้ผ่านสตรีมมิ่งครั้งละปริมาณมาก หรือ bulk streaming ส่วนวิธีการหารายได้นั้นก็ไม่ได้ซับซ้อน พวกฉ้อโกงจะสร้างอุปกรณ์ฟาร์มบอทขนาดใหญ่ไว้ฟังแทร็กเป็นพันเป็นหมื่นครั้ง ซึ่งมีทำให้เพลงนั้นขยับขึ้นตำแหน่งที่สูงขึ้นในการค้นหา เป็นไปได้ว่าอาจได้รับการบรรจุไว้ในเพลย์ลิสต์ยอดนิยม และที่สำคัญที่สุดคือ — ดึงดูดความสนใจของคนฟัง ด้วยกระบวนการดังกล่าว ผู้ให้บริการบอทจึงเล่นกับระบบ โดยใช้ลูกเล่นซึ่งเป็นไม้ตายของการโปรโมตดนตรี — นั่นคือสร้างจุดน่าสนใจเพื่อดึงดูดความสนใจ แม้สิ่งนี้จะไม่ส่งผลกระทบด้านรายได้ต่อศิลปินโดยตรง แต่มันก็ย้ายเป้าหมายอย่างหน้าตาเฉย คนที่มีทุนทรัพย์สามารถว่าจ้างผู้ให้บริการบอทเพื่อทำให้คนหันมาสนใจ แต่ไม่ได้สนใจศิลปินซึ่งควรเป็นเป้าหมายที่แท้จริง
วิธีเอาชนะบอท
การตรวจสอบความถูกต้องของสตรีมมิ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งยวดต่อการแบ่งปันผลประโยชน์กันอย่างเที่ยงธรรมในหมู่ศิลปินและเจ้าของลิขสิทธิ์ เรื่องนี้สำคัญทั้งในแง่ของค่ายเพลงและผู้ให้บริการสตรีมมิ่ง อย่างไรก็ตาม ภัยจากการฉ้อโกงด้วยบอทยังคงคุกคามวงการนี้ เช่นเดียวกับวงการเกมมิ่งและอีคอมเมิร์ซ และยังไม่มีวี่แววว่าจะหายไป
การป้องกันจากการฉ้อโกงก็ถูกพัฒนาให้เฉียบขึ้น ส่วนทางฝ่ายโจมตีฉ้อโกงก็คมขึ้นเช่นกัน กุญแจสำคัญในการก้าวไปข้างหน้าในเกมนี้คือการเตรียมพร้อมในระดับองค์กร บริษัทควรจัดทีมเฉพาะกิจไว้คอยอัพเดตนวัตกรรมล่าสุดทางเทคโนโลยีด้านบอทในการสตรีมมิ่ง รวมทั้งมาตรการณ์ต่างๆ ของการป้องกันการฉ้อโกงด้วย ถ้าทำได้เช่นนั้น แอปของเราก็จะทันเกม ด้วยข้อเท็จจริงที่อัพเดตเกี่ยวกับซอฟต์แวร์ที่สามารถป้องกันแอปได้แต่เนิ่นๆ การฉ้อโกงส่งผลขนาดบ่อนทำลายความไว้วางใจของผู้ใช้ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งยวดต่อธุรกิจของตน ให้แน่ใจว่าเราลงมือทำงานเพื่อรักษาความไว้วางใจนี้ และแจ้งให้ผู้ใช้ทราบถึงการดำเนินการเพื่อจัดการกับการฉ้อโกงของบอท
อย่างไรก็ตาม บอทยังสามารถเข้านอกออกในแอปได้โดยที่ไม่ถูกตรวจจับได้และยังสร้างความเสียหายแก่แอปได้มากมาย การตรวจจับบอทนั้นเป็นงานที่ต้องลงทุนลงแรง นอกจากนั้นการเฝ้าระวังเองภายใน ทำให้ทีมไอทีต้องเสียเวลามาก ด้วยเหตุนี้ ธุรกิจจึงต้องแน่ใจว่าทีมไอทีของตนมีเครื่องไม้เครื่องมือพร้อมจะรับมือ โดยจะต้องมีเครื่องมือระดับแนวหน้าที่ใช้ในการตรวจหาและกำจัดบอท ด้วยปัญญาประดิษฐ์ machine learning และใช้ประโยชน์จากความซับซ้อนของข้อมูลเซนเซอร์ไม่ระบุตัวตน จากปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์กับอุปกรณ์ โซลูชั่นที่ใช้ตรวจหาบอทสามารถแยกแยะรูปแบบของพฤติกรรมต่างๆ และแยกความแตกต่างระหว่างมนุษย์กับบอทได้ จากจุดนั้น ก็เป็นเรื่องง่ายที่จะกรองเอาบอททิ้งจากระบบของคุณ และกลับมากุมบังเหียนในธุรกิจสตรีมมิ่งได้ต่อไป
